افسردگی سالمندان یک اختلال روانی و عاطفی است که روی افراد مسن تأثیر می‌گذارد. احساس غم و اندوه زودگذر در بین همه افراد مسن طبیعی است. اما افسردگی پایدار بخش معمولی از پیری نیست.
به همین خاطر است که اعضای خانواده و حتی
پرستار سالمند
نیز باید با علائم این بیماری آشنا بوده تا بتوانند در اسرع وقت به بیمار کمک کنند. فراموش نکنید که افسردگی در بزرگسالان می‌تواند کیفیت زندگی آنها را کاهش دهد و ریسک عوارض را بالا ببرد.
علت افسردگی سالمندان چیست؟
علت افسردگی در هر گروه سنی متفاوت است. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که این عارضه می‌تواند منشاء ژنتیکی داشته باشد. با این حال، عوامل بیولوژیکی، اجتماعی و روان‌شناختی نیز در افسردگی سالمندان نقش دارند.
برخی از مهم‌ترین علل افسردگی عبارتند از:
- کمبود مواد شیمیایی مهم و انتقال دهنده‌های عصبی در مغز (مانند سروتونین و نوراپی‌نفرین)
- سابقه خانوادگی افسردگی
- مواجه شدن با وقایع آسیب‌زننده در زندگی، مانند قرار گرفتن در معرض سوء استفاده یا مرگ یکی از عزیزان
عوارض مرتبط با پیری نیز ممکن است منجر به افسردگی سالمندان شوند. این مشکلات می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- بی‌تحرکی
- انزوا
- فکر کردن به مرگ
- بازنشستگی
- مشکلات مالی
- مصرف طولانی مدت دارو
- مرگ دوستان و عزیزان
- مرگ همسر
- بیماری‌های مزمن
سالمند مبتلا به افسردگی چه نشانه‌هایی دارد؟
علائم افسردگی در همه گروه‌های سنی یکسان است. آنها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- غمگینی
- احساس بی‌ارزش بودن
- تحریک‌پذیری
- خستگی
- گریه کردن
- بی‌تفاوتی
- بی‌قراری
- عدم تمرکز
- بی‌خوابی یا پرخوابی
- تغییر در اشتها
- فکر کردن و صحبت کردن درباره خودکشی
- تشدید دردهای جسمی
افسردگی اغلب علت درد جسمی در افراد مسن است. بدون این که زمینه بیماری خاصی را داشته باشند.
روش‌های درمان افسردگی سالمندان
دقیقاً همان‌طور که افسردگی هیچ علت واحد و مشخصی ندارد؛ درمان یکسانی نیز برای همه افراد مبتلا به این عارضه توصیه نمی‌شود. پیدا کردن یک روش درمانی مناسب برای افسردگی، اغلب به زمان نیاز دارد. اما درمان‌های رایجی که معمولا برای کاهش علائم این بیماری استفاده می‌شوند، شامل ترکیبی از دارو و ایجاد تغییر در شیوه زندگی هستند.
داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی عبارتند از:
- مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs)
- مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRIs)
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای
- مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)
- بوپروپیون
- میرتازاپین
تغییراتی که برای درمان افسردگی لازم است در زندگی افراد سالمند پیاده کنید نیز عبارتند از:
- افزایش فعالیت بدنی
- پیدا کردن یک سرگرمی یا فعالیت جذاب و جدید
- ملاقات منظم با خانواده و دوستان
- خواب شبانه کافی
- رعایت یک رژیم غذایی متعادل و سالم
روش‌های بی‌شمار دیگری نیز وجود دارد که شما می‌توانید به عنوان پرستار سالمند از آنها برای درمان فرد مسن مبتلا به افسردگی استفاده کنید. به عنوان مثال هنر درمانی یکی از این روش‌هاست. هنر درمانی در واقع فرآیندی است که در آن احساسات بیمار به شکل خلاقانه بیان می‌شود. در روان درمانی نیز که از دیگر روش‌های کاهش علائم افسردگی است، سالمند با یک متخصص درمانگر در یک مکان خصوصی صحبت می‌کند.
زندگی با سالمندان مبتلا به افسردگی
افسردگی سالمندان می‌تواند مشکلات مرتبط با پیری را بدتر کند. بنابراین زندگی کردن با سالمندی که دچار این عارضه است، می‌تواند چالش برانگیز باشد. از طرفی این بیماری همیشه قابل تشخیص نیست. اما درمان مناسب و مراقبت اصولی از سالمند می‌تواند کیفیت زندگی او را تا حد زیادی بالا ببرد.
اگر نگران افسردگی والدین سالخورده خود هستید؛ بهتر است بدانید
چگونه با سالمندان افسرده رفتار کنید
و اینکه خانواده و نزدیکان فرد سالمند می‌توانند تاثیر عمیقی بر روی روحیه او داشته باشند. بنابراین اگر وظیفه مراقبت از سالمندان را به عهده پرستار گذاشته‌اید و خودتان توان نگهداری از سالمند را ندارید؛ حتما در این امر با پرستار همکاری کنید و هفته‌ای چند بار به والدین خود سر بزنید. در ضمن باید آنها را به درمان تشویق کنید و با دعوت از دوستان و نزدیکان بیمار، زندگی شادی برای او فراهم کنید.
در کنار تمام این موارد، نقش فردی که به عنوان پرستار از بیمار مراقبت می‌کند و تبحر و تخصص او در این زمینه نیز می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.
پرستار متخصص، به خوبی با علائم این بیماری آشناست و می‌تواند قبل از بروز عوارض خطرناک آن، اقدامات مراقبتی و درمان علامتی را برای بیمار انجام دهد. بنابراین به غیر از اعضای خانواده، دوستان و نزدیکان، پرستار سالمند نیز نقش مهمی در کنترل و درمان این بیماری دارد.